İlk yazımda biraz ciddi birşeyler yazayım dedim :P Bankada yaptığım ilk sunumumda hazırladığım konuyu yayınlamak istiyorum .. Konuyu müdürümüz seçmişti ben de kendimce hazırlamaya çalışmıştım.. evet yardım da aldım
.. baya emeği olan kişiler de var :) Burdan kendilerine tekrar teşekkür ediyorum.. işten ve okuldan artan vaktimde (yani geceleri :P ) oturup hazırlamıştım
.. belki birilerinin işine yarar , çok iyi kaynak olacağını düşünüyorum
1. Giriş
2. Avrupa Para Birliğinin Tarihsel Gelişimi
3. Avrupa Birliği Tek Parası = Euro
4. Euro Dönüşüm Oranları
5. Euro Banknot ve Madeni Paraları
6. Euro ‘nun Sağladığı Faydalar
7. Sonuç
8. Kaynakça
1. Giriş
Euro, 1952 yılında Avrupa Kömür ve Çelik topluluğunun kurulmasıyla Batı Avrupa’da başlayan ekonomik bütünleşme hareketinin son aşaması olan Ekonomik ve Parasal Birliğin ortak parasıdır. 1 Ocak 1999 tarihinden beri kaydi olarak kullanılmaya başlanan euro, 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren, 28 Şubat 2002 tarihine kadarki geçiş döneminden sonra, artık Ekonomik ve Parasal Birliğe üye 12 AB üyesi ülkenin ulusal para birimlerinin yerini almıştır.
2. Avrupa Para Birliğinin Tarihsel Gelişimi
*Ağustos 1971’de, Bretton Woods sisteminin çöküşü ve ABD Hükümetinin doları dalgalanmaya bırakması,
*Mart 1972’de üye devletlerin, “tüneldeki yılan” kavramını yaratması,
*Almanya, Benelux ülkeleri ve Danimarka’nın yer aldığı bir “Mark” alanı.
*1979 yılında, Fransa ve Almanya’nın teşvikiyle, bir “Avrupa Para Sistemi” kurulmuştur. Birleşik Krallık dışındaki tüm üye devletler, oluşturulan, “döviz kuru mekanizmasına” dahil olmuşlardır.
*Döviz kurları, “Avrupa Hesap Birimi olan ECU” karşısındaki merkezi kurlar üzerine oturtulmuştur.
*1985 yılında İç Pazar Programı kabul edilmiştir.
*1988 yılı Haziran ayında, Hannover Avrupa Zirvesinde, Avrupa Komisyonu Başkanı Jacques Delors başkanlığında bir komite oluşturulmuştur. Komitenin 1989 yılı Nisan ayında sunduğu raporda, ekonomik ve parasal birliğin üç aşamada tamamlanması önerilmiştir.
*Haziran 1989, Madrid Zirvesi
*Aralık 1989, Strazburg Zirvesi
*Aralık 1990, Roma Zirvesi
*Aralık 1991, Maastricht Zirvesi
*7 Şubat 1992 tarihinde Avrupa Birliği Antlaşması imzalanmıştır.
Ekonomik veParasal Birliğin Son Aşamasına Geçiş Kriterleri/Maastrict Kriterleri
1. Toplulukta en düşük enflasyona sahip (en iyi
performans gösteren) üç ülkenin yıllık enflasyon
oranları ile ilgili üye ülkenin enflasyon oranı arasındaki
fark 1.5puanı geçmemelidir.
2. Üye ülke devlet borçlarının GSYİH’sına oranı %60’ı
geçmemelidir.
3. Üye ülke bütçe açığının
GSYİH’sına oranı %3’ü
geçmemelidir.
4. Herhangi bir üye ülkede uygulanan uzun vadeli faiz oranları 12 aylık dönem itibariyle,fiyat istikrarı alanında en iyi performans gösteren 3 ülkenin faiz oranını 2 puandan fazla aşamayacaktır.
5.Son 2 yıl itibariyle üye ülke parasının
diğer bir üye ülke parası karşısında
devalüe edilmiş olmamalıdır.
3. Avrupa Birliği Tek Parası = Euro
Ekonomik ve Parasal Birliğin gerçekleştirilmesi yönünde siyasi kararlılıkların güçlenmesi ile birlikte 15 – 16 Aralık 1995 Madrid Zirvesinde, Üye Ülkeler Devlet ve Hükümet başkanları, Antlaşmada yer alan takvime uygun olarak, 1 Ocak 1999 tarihinde üçüncü aşamaya geçişi teyit emişlerdir. Daha sonra 15 üye devlet başkanı, Euro olarak isimlendirilen tek paranın piyasaya sürülmesine ilişkin takvim ve senaryoyu ayrıntılı olarak açıklamışlardır.
13-14 Aralık 1996 Dublin Zirvesinde,
*Euro’nun kullanımının yasal çerçevesi,
*Katı bütçe disiplininin sağlanması açısından İstikrar ve Büyüme Paktı,
*Euro bölgesine katılmayan üye devletler için yeni Döviz Kuru Mekanizmasının yapısı, belirlenmiştir.
1,2 ve 3 Mayıs 1998 tarihlerinde Avrupa Birliği Ekonomi ve Maliye Bakanları Konseyi tarafından kabul edilen bir tavsiye kararına dayanarak ve Avrupa Parlamentosuyla istişare sonucu, üye ülkeler Devlet ve Hükümet Başkanları düzeyindeki bir toplantıda, 1 Ocak 1999 tarihi itibariyle 11 ülkenin gerekli kriterleri sağladığına karar vermiştir.
Bu ülkeler: Belçika, Almanya, İspanya, Fransa, İrlanda, İtalya, Luksemburg, Hollanda, Avusturya, Portekiz ve Finlandiya.
Bu aşamada Yunanistan gerekli kriterleri yerine getiremediği için, (gerekli kriterleri yerine getirmesini müteakip, Yunanistan 2000 yılı Haziran ayından itibaren Euro ‘ya dahil olmuştur) İngiltere, İsveç ve Danimarka ise dışarıda kalma haklarını kullanarak sistem dışında kalmışlardır.
Ayrıca, 3 Mayıs’taki söz konusu toplantıda bazı hususlar kabul edilmiştir: ·
– 1 Ocak 1999 tarihinde ulusal paraların Euro ‘ya dönüşümünde kullanılmak üzere, bir daha değişmemek kaydıyla sabitlenmesine ilişkin bir bildiri kabul edilmiştir.
_ Euro cinsinden madeni paraların teknik özelliklerinin belirlenmesine ilişkin bir tüzük,
– 1 Ocak 1999 tarihinden itibaren katılımcı ülkelerin paralarının yerini alacak Euro ‘ya ilişkin kuralları ortaya koyan bir tüzük,
Bunu takiben, 11 Haziran 1998’de Avrupa Merkez Bankası kurulmuştur. –Banka, daha önce oluşturulan Avrupa Para Enstitüsünün yerin almıştır.-
Bankanın Merkezi Frankfurt’dadır.
1 Ocak 1999 tarihi itibariyle Banka çalışmalarına başlamıştır ve bu tarihinden itibaren Euro kaydi para olarak kullanılmaya başlanmıştır.
4.Euro Dönüşüm Oranları
5. Euro Banknot ve Madeni Paraları
*Banknotlar: 5, 10, 20, 50, 100,200 ve 500’lük küpürler halinde,
*Madeni paralar: 1,2,5,10,20 ve 50 Cent ile 1 ve 2 Euro olarak piyasaya sürülmüştür.
14 milyar üzerinde banknot ve 50 milyar madeni paranın, 12 ülkedeki 300 milyona yakın insanın kullanımına sunulması ve aynı anda, eski ulusal paraların piyasalardan toplanması, tarihte eşi görülmemiş bir lojistik ve stratejik hazırlığı gerektirmiştir.
•Aynı zamanda Euro ‘ya dönüşüm yastık altındaki dövizin bankacılık sistemine girmesi açısından bir fırsat olmuştur.
6.Euro’nun Sağladığı Faydalar
Euro’nun tek bir AB parası olarak kullanılmasının, kısa ve uzun dönemde meydana getirdiği olumlu etkilerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
a) Fiyatlarda Oluşan Şeffaflık,
b) İstikrarlı Büyüme,
c) Kurlarda İstikrar,
d) Enflasyonda Düşüş,
e) Blok İçi Ticaretin Artması,
f) Borçlanma Maliyetinin Düşmesi,
7. Sonuç
Ekonomik ve Parasal Birliğin 1990’lı yılların ikinci yarısında
tamamlanmasına yönelik hazırlıklar, Avrupa ‘nın politik birleşmeye
yönelik adımlarını teşkil etmiş olup, tek para uygulaması , tek
pazarın başarısını sağlamıştır. EPB ‘nin yaratılması rekabet
yarışını hızlandırıp, değişen ekonomik ortama ve tüketim
kalıplarına uyum sağlama zorunluluğu ortaya çıkmıştır.
AB ülkelerinin ekonomik performanslarının iyi olmasına rağmen,tek para uygulamasında tüm üye ülkeler Maastricht kriterlerine aynı uyumu gösterememiştir.
Yürürlüğe girdikten sonra dünya ekonomisinde Euro, dolara rakip olan en önemli rezerv para olmuştur. Bu durum uluslar arası finans ilişkilerini de köklü biçimde etkileyerek, Avrupa finans piyasalarının da bütünleşmesini sağlamıştır.
İçinde bulunduğumuz yüzyılda Avrupa’nın küresel bir güç olması
açısından Avrupa Para Birliği vazgeçilmez bir gereklilikti. Kuvvetli
bir Euro, mali disiplin uygulanması, Avrupa refah devletini
modernize etmesi, iş gücü piyasalarına esneklik getirmesi,
Avrupa’nın iç rekabetini kamçılaması ve böylece Avrupa’nın bir
bütün olarak ekonomik rekabet gücünü arttırması açısından önem
arz etmektedir.
8.Kaynakça
1. http://www.ibb.gov.tr/IBB/Doclib/word/abbirligi/abekonomi.doc
2. http://www.foreigntrade.gov.tr/ead/YAYIN/EURO/ekopar.htm
3. http://www.tcmb.gov.tr/yeni/banka/emu/SORULAR5.html
4. http://www.hazine.gov.tr/yayin/eurorapor/er-b1.html
5. http://www.tcmb.gov.tr/yeni/evds/yayin/kitaplar/eurokitap/eurosektor.doc
6. http://www.hazine.gov.tr/yayin/eurorapor/er-b8.html
7. http://www.econturk.org/ozgureu.pdf
8. http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/AvrupaBirligi/AvrupaBirligiSub/
piti / 11.11.2006